PRAKTYKI W PROGRAMIE STUDIÓW FARMACEUTYCZNYCH
Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej pociąga za sobą konieczność dostosowania programów nauczania na kierunku studiów farmacja do wymogów prawa wspólnotowego, zawartych m. in. w Dyrektywach Rady Unii Europejskiej w sprawie koordynacji przepisów prawnych, uregulowań i działań administracyjnych dotyczących niektórych czynności w zakresie farmacji oraz o wzajemnym uznawaniu dyplomów, świadectw i innych dowodów formalnych kwalifikacji w dziedzinie farmacji.
W związku z powyższym Wydziały Farmaceutyczne Wyższych Uczelni w Polsce stanęły przed koniecznością bezzwłocznego wprowadzenia do programu kształcenia na kierunku studiów farmacja 6-miesięcznego stażu (praktyki) w aptece tak, aby z dniem przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej, kształcenie studentów na kierunku farmacja było dostosowane do wymogów prawa wspólnotowego.
Na potrzebę działania w tym kierunku wskazuje także Minister Zdrowia, który w piśmie do Rektorów Akademii Medycznych z dnia 02.02.2004r. informuje, że wprowadzenie stażu ma przede wszystkim na celu usunięcie przeszkód we wzajemnym uznawaniu dyplomów, świadectw i innych tytułów w dziedzinie farmacji oraz umożliwi realizację fundamentalnej zasady swobodnego przepływu osób w Unii Europejskiej.
Podstawę prawną do wprowadzenia stosownych zmian w programie studiów farmaceutycznych stanowi Załącznik nr 14 „Standardy nauczania dla kierunku studiów: farmacja. Studia magisterskie”, do Rozporządzenia Ministra Edukacji, Nauki i Sportu z dnia 3 listopada 2003r. (Dz. U. Nr 210 z dnia 11 grudnia 2003r., poz. 2040). Zgodnie tym załącznikiem program studiów na kierunku farmacja obejmuje obowiązkowe praktyki w wymiarze:
- 1 miesiąc w aptece ogólnodostępnej, po III roku studiów,
- 1 miesiąc w aptece szpitalnej, po IV roku studiów,
- 6 miesięcy w aptece ogólnodostępnej lub szpitalnej, po obronie pracy magisterskiej.
Ujęcie 6 miesięcznego stażu w aptece w programie studiów skutkuje tym, że obrona pracy magisterskiej bez półrocznej praktyki zawodowej nie pozwala na uzyskanie dyplomu magistra farmacji, ponadto praktykant odbywa staż na prawach studenta, tzn. nie uzyskuje wynagrodzenia za praktykę i nie jest wpisany do książki ewidencji personelu fachowego apteki.
Staż w aptece dla studentów aktualnie studiujących na V roku zostanie zrealizowany w roku akademickim 2004/2005, rozpocznie się 1 października 2004r., a zakończy 31 marca następnego roku. Bazę szkoleniową dla staży będą stanowiły apteki ogólnodostępne i szpitalne, zatrudniające przynajmniej dwóch farmaceutów na pełnych etatach.
Zakładając, że jedna apteka przyjmie na staż nie więcej niż dwóch studentów, konieczne będzie zaangażowanie w proces kształcenia studentów po V roku studiów co najmniej z 56 aptek (w roku akademickim 2003/2004 w AMG na V roku studiuje 111 studentów farmacji).
Stażysta jako student zachowuje prawo do legitymacji studenckiej, studenckiej książeczki zdrowia, ubezpieczenia i świadczeń stypendialnych oraz z dodatkowych czynności dydaktycznych. Przedłużone prawo studenta do pomocy materialnej ze strony Akademii Medycznej w Gdańsku związanej z odbywaniem 6 miesięcznego stażu w aptece będzie obejmowało prawo do zakwaterowania w akademiku, do korzystania ze stołówki, stypendium socjalnego i stypendium za dobre wyniki w nauce.
Na dodatkowe czynności dydaktyczne składa się kontrola praktyk w aptece przez nauczycieli akademickich i zajęcia doszkalające prowadzone przez Wydział Farmaceutyczny w wymiarze 30 h.
Prof. dr hab. Marek Wesołowski
Dziekan Wydziału Farmaceutycznego AMG
KOMUNIKAT
Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego w Ministerstwie Zdrowia w sprawie zasad realizacji sześciomiesięcznego stażu w aptece objętego standardami nauczania dla kierunku studiów farmacja
ZASADY REALIZACJI SZEŚCIOMIESIĘCZNEGO STAŻU W APTECE OBJĘTEGO STANDARDAMI NAUCZANIA DLA KIERUNKU STUDIÓW FARMACJA
- Sześciomiesięczny staż (praktyka) w aptece zwany dalej stażem, stanowi integralny element programu studiów magisterskich na kierunku farmacja zgodnie z art. 2b ust. 1 pkt 1 oraz art. 2c ustawy z dnia 19 kwietnia 1991r. o izbach aptekarskich (Dz. U. Nr 41, poz. 179 z późn zm.) i ujęty jest w „Standardach nauczania dla kierunku studiów: farmacja – studia magisterskie” zgodnie z załącznikiem nr 14 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 3 listopada 2003r. (Dz. U. Nr 210, poz. 2040).
- Celem stażu jest pogłębianie wiedzy teoretycznej i doskonalenie umiejętności praktycznych w zakresie farmacji aptecznej, ze szczególnym uwzględnieniem:a) sporządzania produktów leczniczych,
b) przechowywania i wydawania produktów leczniczych i wyrobów medycznych oraz udzielania informacji o lekach,
c) stosowania zasad opieki farmaceutycznej oraz norm etycznych, prawnych i organizacyjnych pracy w aptece.
- Staż rozpoczyna się po obronie pracy magisterskiej. Stażysta odbywa staż zgodnie z ramowym programem, określonym w załączniku nr 1.
- Student otrzymuje od dziekana skierowanie na staż zawierające:a) imię i nazwisko studenta,
b) imię i nazwisko wyznaczonego przez dziekana nauczyciela akademickiego nadzorującego przebieg stażu,
c) nazwę i adres apteki,
d) imię i nazwisko opiekuna stażu,
e) datę rozpoczęcia stażu.
- O wydaniu skierowania oraz o każdej ewentualnej zmianie miejsca odbywania stażu dziekan powiadamia okręgową izbę aptekarską.
- Stażysta jest uprawniony, na zasadach wspólnych dla wszystkich studentów (zgodnie z regulaminem studiów) do:a) świadczeń stypendialnych, legitymacji studenckiej, studenckiej książeczki zdrowia oraz ubezpieczenia,b) urlopu dziekańskiego,
c) ubiegania się o miejsce w domu studenckim oraz wyżywienia w stołówkach studenckich.
- Miejscem odbywania stażu może być apteka ogólnodostępna lub/i apteka szpitalna, wówczas część stażu należy odbyć w aptece ogólnodostępnej.
- Staż odbywany jest w aptece, która uzyskała pozytywną opinię wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego, a także opinię okręgowej rady aptekarskiej, wydane na wniosek dziekana i uwzględniające ocenę wymogów określonych w pkt 9.
- Apteka, w której odbywa się staż, powinna:a) być apteką o pełnym zakresie czynności,
b) być apteką, w której pracuje co najmniej 2 farmaceutów na pełnych etatach, w tym osoba spełniająca warunki niezbędne do pełnienia funkcji opiekuna stażysty,
c) zapewnić odpowiednie stanowiska pracy, pomieszczenia, urządzenia, aparaturę, sprzęt, surowce farmaceutyczne i inne materiały niezbędne do realizacji programu stażu,
d) zapoznać stażystę z obowiązującymi regulacjami prawnymi w zakresie wytwarzania i sporządzania, przechowywania i wydawania produktów leczniczych i wyrobów medycznych, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, zachowania tajemnicy służbowej oraz obowiązującym regulaminem pracy.
- Stażysta wykonuje czynności fachowe wynikające z programu stażu pod bezpośrednim nadzorem opiekuna. Opiekunem stażysty może być kierownik apteki lub wyznaczony przez niego farmaceuta. Opiekun musi posiadać co najmniej 5-letni staż pracy w aptece lub specjalizację z farmacji aptecznej lub szpitalnej i może sprawować równocześnie nadzór nad odbywaniem stażu nie więcej niż 2 stażystów.
- Stażysta jest zobowiązany:a) sumiennie i starannie wykonywać czynności i zadania wynikające z realizacji programu stażu,
b) przestrzegać ustalonego harmonogramu i czasu odbywania stażu w wymiarze 40 godzin tygodniowo,
c) przestrzegać przepisów i zasad etycznych dotyczących wykonywania zawodu farmaceuty,
d) przedłożyć zaświadczenie o odbyciu stażu oraz dziennik stażu w dziekanacie Wydziału Farmaceutycznego, który wydał skierowanie, w celu zaliczenia stażu.
- Stażysta prowadzi dziennik stażu, zwany dalej „dziennikiem”, w którym odnotowuje wykonywane czynności praktyczne oraz nabywane umiejętności.
- Dziennik z ponumerowanymi stronami, zawiera:a) na pierwszej stronie: imię i nazwisko stażysty, datę rozpoczęcia stażu, datę założenia dziennika, imiona i nazwiska opiekuna stażu i nauczyciela akademickiego nadzorującego staż oraz pieczątki wydziału farmaceutycznego, okręgowej izby aptekarskiej i apteki,
b) tygodniowy wykaz czynności praktycznych wykonywanych przez stażystę,
c) wykaz nabywanych umiejętności określonych w ramowym programie stażu oraz liczbę godzin praktycznej nauki tych umiejętności, potwierdzonych podpisem opiekuna,
d) wpisy dotyczące udziału w posiedzeniach naukowych lub innych formach szkolenia, potwierdzone przez organizatorów szkolenia,
e) opinie nauczyciela akademickiego kontrolującego staż,
f) opinię opiekuna o przebiegu stażu sporządzoną po zakończeniu stażu.
- W przypadku odbywania stażu w kilku aptekach, wpisy w dzienniku obejmują informacje dotyczące przebiegu kolejnych etapów stażu w każdej z aptek.
- Po zakończeniu stażu student otrzymuje zaświadczenie o odbyciu stażu. Zaświadczenie to wydaje kierownik apteki na podstawie pisemnego stwierdzenia przez opiekuna zrealizowania całości programu stażu. W przypadku, gdy staż odbywany był w więcej niż jednej aptece, zaświadczenie wydaje kierownik apteki, w której odbywany był ostatni etap stażu.
- Staż zalicza dziekan na podstawie:a) zaświadczenia o odbyciu stażu,
b) dziennika stażu,
c) opinii nauczyciela akademickiego nadzorującego przebieg stażu.
- W przypadku niezrealizowania programu stażu dziekan zgodnie z regulaminem studiów, decyduje o przedłużeniu stażu w wymiarze pozwalającym na pełną realizację programu i powiadamia okręgową izbę aptekarską, nadzór farmaceutyczny oraz kierownika apteki o przedłużeniu czasu trwania stażu, określając okres i przyczynę przedłużenia stażu.
- Podstawą do uzyskania dyplomu ukończenia studiów na kierunku farmacja jest protokół egzaminu magisterskiego i obrony pracy magisterskiej oraz zaliczenie stażu.
- W sytuacjach nie wynikających z niniejszych zasad decyzje podejmuje dziekan po wysłuchaniu opinii samorządu studenckiego.
