Strona główna > Aktualności > Dramatyczna sytuacja ekonomiczna polskich aptek, grożąca destabilizacją systemu dystrybucji aptecznej … List do Prezes Rady Ministrów RP

Dramatyczna sytuacja ekonomiczna polskich aptek, grożąca destabilizacją systemu dystrybucji aptecznej … List do Prezes Rady Ministrów RP

Aktualności, 24 lutego 2014

Naczelna Izba Aptekarska

L. Dz. P-42/2014

Warszawa, 20 lutego 2014 r.

DONALD TUSK

Prezes Rady Ministrów RP 

   Dramatyczna sytuacja ekonomiczna polskich aptek, grożąca destabilizacją systemu dystrybucji aptecznej, wywóz leków za granicę w ramach eksportu równoległego, pozbawiający polskich pacjentów dostępu do leków ratujących zdrowie i życie, limitowanie ich dostaw do aptek w związku z prowadzeniem przez niektóre firmy farmaceutyczne tzw. sprzedaży bezpośredniej, rozszerzający się obrót pozaapteczny produktami leczniczymi, nad którym państwo nie ma praktycznie żadnej kontroli, brak w polskim prawie farmaceutycznym istotnych regulacji, obowiązujących od lat w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej, które mają wpływ na prawidłowe funkcjonowanie rynku aptek – to problemy wymagające pilnych działań rządu i Pana Premiera.

   W imieniu samorządu aptekarskiego, którego zadaniem – na podstawie ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich – jest między innymi reprezentowanie zawodu aptekarza i obrona jego interesów, troska o zachowanie godności i niezależności zawodu oraz współdziałanie z organami administracji publicznej w sprawach związanych z wykonywaniem zawodu i innych dotyczących farmacji, a mających wpływ na ochronę zdrowia publicznego, proszę Pana Premiera o spotkanie z przedstawicielami Naczelnej Izby Aptekarskiej. Kierujemy się nie tylko troską o naszych pacjentów, o prawidłowe zaopatrzenie ich w leki ratujące zdrowie i życie, ale także odpowiedzialnością za przyszłość polskiego aptekarstwa i zawodu farmaceuty, będącego zawodem zaufania publicznego.

   W interesie naszego państwa i jego obywateli jest stworzenie aptekom, które są placówkami ochrony zdrowia publicznego, stabilnych warunków działalności. Tylko apteka silna ekonomicznie będzie mocnym ogniwem systemu ochrony zdrowia i zagwarantuje pacjentom prawidłowe zaopatrzenie w leki i wyroby medyczne. Tymczasem od wielu lat sytuacja ekonomiczna aptek stale się pogarsza, a wydawanie przez nie leków refundowanych przynosi coraz większe straty. Pilnej naprawy wymaga system odpłatności za produkty lecznicze finansowane ze środków publicznych. Konieczna jest zmiana przepisu ustawy o refundacji leków dotyczącego sposobu naliczania marży detalicznej, który jest niezgodny z ustawą o cenach i dyskryminuje aptekarzy, a także wprowadzenie mechanizmów rekompensujących im szkody ponoszone systematycznie w wyniku przecen zapasów magazynowych w związku ze zmianami cen leków na listach refundacyjnych (w 2012 r. straty te wyniosły łącznie 90 mln zł, a w 2013 r. – 59 mln zł). 

   Poważnym problemem jest brak w polskich aptekach wielu leków ratujących zdrowie i życie. To efekt między innymi wzrostu eksportu równoległego refundowanych produktów leczniczych, których ceny są w naszym kraju znacząco niższe niż w innych państwach Unii Europejskiej. Ważną przyczyną braku niektórych leków refundowanych jest także limitowanie ich dostaw do aptek przez firmy dystrybuujące leki w ramach tzw. sprzedaży bezpośredniej, czyli z pominięciem większości hurtowni farmaceutycznych.

                                                                              
W związku z tym samorząd aptekarski uważa, że należy wprowadzić do polskiego porządku prawnego normy gwarantujące przestrzeganie ustalonego modelu dystrybucji leków: wytwórca – obrót hurtowy – obrót detaliczny. Umożliwi to aptekom realizację ustawowego obowiązku, polegającego na zapewnieniu pacjentom dostępu do leków refundowanych.

Ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne obywateli konieczne jest podjęcie przez polski rząd zdecydowanych działań dotyczących radykalnego ograniczenia obrotu pozaaptecznego. Obrót ten stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia obywateli i musi być zastąpiony obrotem w aptekach. Wzorem powinny być dla nas inne państwa Unii Europejskiej. Leki muszą wrócić do apteki. Przemawia za tym ważny interes społeczny. Tylko w aptekach są właściwe warunki do ich przechowywania i tylko tam pacjent uzyska rzetelną informację o nabywanym leku. Trudno określić skalę szkód zdrowotnych spowodowanych niczym nieograniczonym dostępem do produktów leczniczych w obrocie pozaaptecznym. A że takie są, wystarczy sięgnąć do wyników badań dotyczących interakcji lekowych i ich niekorzystnego wpływu na zdrowie obywateli. Trzeba też podkreślić, że liczba sklepów ogólnodostępnych jest tak duża, iż uprawnione podmioty nie mogą z przyczyn obiektywnych sprawować nad nimi jakiejkolwiek kontroli, zarówno w zakresie przechowywania produktów leczniczych, jak i ich wydawania.

   Rządy państw członkowskich Unii Europejskiej przykładają dużą wagę do właściwego funkcjonowania systemu dystrybucji aptecznej. Regulacje krajowe mają przede wszystkim zagwarantować bezpieczeństwo zdrowotne  obywateli. Polskie środowisko aptekarskie dotkliwie odczuwa brak regulacji, które od dziesięcioleci obowiązują w innych krajach Unii Europejskiej. Od wielu lat czekamy na gruntowną nowelizację ustawy – Prawo farmaceutyczne. Samorząd konsekwentnie domaga się między innymi, aby przy wydawaniu zezwoleń na prowadzenie apteki uwzględniane były, tak jak w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej, kryteria demograficzne i geograficzne. Rynek aptek może być regulowany przez państwo, na co wskazują wyroki Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, na przykład z 1 czerwca 2010 r. i 13 lutego 2014 r.

   Sytuacja na rynku aptek jest krytyczna. Grozi nam upadek indywidualnego aptekarstwa. Nie można dłużej zwlekać z dalszymi reformami. Rozwiązania przyjęte w ustawie o refundacji leków, w tym alowe, uwzględniająca doświadczenia innych państw Unii Europejskiej. 

   W imieniu samorządu aptekarskiego, reprezentującego zrzeszonych w nim farmaceutów, jeszcze raz proszą Pana Premiera o spotkanie z przedstawicielami Naczelnej Izby Aptekarskiej. Jestem głęboko przekonany, że przyjmie Pan propozycję rozmowy o istotnych sprawach dotyczących nie tylko aptekarzy, ale przede wszystkim naszych pacjentów.

dr GRZEGORZ KUCHAREWICZ

Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej

Do wiadomości:

Minister Zdrowia RP

 Pliki do pobrania: Pismo Prezesa NRA L.dz. P-42/2014 [2.23 Mb]